Ahalera:
Bizkaiera
NOR (ORAIN ALDIA)
Erabilera:
–Oso gitxi erabiliak dira, ez bakarrik gaur eguneko berbetan, baita tradizino idatzi
klasikoan be. Gaur egun ez dira orain aldiko formok erabilten, euron ordez alegiazko
paradigmakoak erabili izan dira eta egiten dira: neinteke, heinteke, leiteke, geintekez,
zeintekez, zeintekeze, leitekez.
Adibidez:
Joan gaitekez lagunakaz jolasten?
Gura dozunean etorri zaitekez bisitan.
–Batzuetan ahalerazko adizkiak erabili beharrean ahal izan eta ezin izan aditzak,
indikatiboan, erabilten dira.
Adibidez:
Joan naiteke? = Joan ahal naz?
Ezin gaitekez joan. = Ezin gara joan.
Bihar ezin gaitekez amama ikusten etorri.
Domekan ezin zaitekeze aititaren urteguna ospatzen etorri ala?
NOR-NORI (ORAIN ALDIA) 
Erabilera:
–Oso gitxi erabiliak eta tradizinoan gitxi lekukotuak dira.
EGIN
Erabilera:
–Gitxi erabilten dira. Euron ordez alegiazko paradigmakoak darabilguz.
Ume txikiek ezin daikie bidea bakarrik kurutzatu.
Behar dozuen guztia erabili daikezue.
Ezin gaikezuz hemen botata itxi!
Ezin ulertu daikegu zelan gertatu dan ezbeharra.
Erabilera:
–Paradigma honeetako aditzak be ahoz ez dira erabilten eta tradizino idatzian adibide
gitxi baino ez dira topau:
Mila bana liburu eta bina kaset banatu deikieguz kanpainan parte hartu daben
euskaltegiei.
“Kendu deike”
“Esan daikio”
ALEGIAZKOA
Erabilera:
–Aditz transitiboakaz neutralizazinoa be aspaldirik agiri da paradigma honetan. Halan,
lei / leike, leiteke adizkiaren parean erabilten dira. Ahozkoan neutralizatu arren, idatzian
bereiztu egin behar dira.
Joan geintekez bihar zuekaz?
Noiz geratu zeintekez beranduagora arte?
Zelan izan leiteke han bertan gertatu eta inor ez konturatzea?
–Zuzenbidea:
Idatzian era iragankor eta iragangaitzak bereizi behar dira:
*Oinez etorri leike. … etorri leiteke.
*Geu be joan geinke. … joan geintekez.
*Bizirik urten dau eta pozik egon zeinke.
AHALERA (BATUA)
Baldintza (Batua)
(Bizkaiera)
HEMEN WEB ORRIALDE BAT ITZITEN DEUTSUEGU, ARIKETEKIN ETA TEORIAREKIN
No hay comentarios:
Publicar un comentario